We wczorajszym wydaniu programu “Świat się kręci” w Telewizji Polskiej (TVP1), poświęconemu 25. rocznicy pierwszych wolnych (częściowo) wyborów, zobaczyć mogliśmy kilkuminutową dyskusję, poświęconą grze planszowej 1989: Jesień Narodów (po przebrnięciu przez reklamy od 27 min 35 sek). Gośćmi Macieja Kurzajewskiego i Krzysztofa Ziemca byli Barbara Bilińska (Dyrektor Biura Reklamy TVP) oraz dr Paweł Sasanka (IPN). O ile pamięć mnie nie myli, jest to do tej pory najważniejsza (bo przy okazji tak ważnej daty i w dobrym czasie antenowym), najdłuższa (ponad 8 min.) i najciekawsza ekspozycja nowoczesnej gry planszowej (i planszówkowego hobby w ogóle) w polskich mediach. Goście (zwłaszcza Pani Bilińska) potrafili ze swadą opowiedzieć o aspekcie edukacyjnym planszówek, a wręcz – wybaczcie kolokwializm – “nakręcić” telewidzów. Jeszcze raz podkreślam, że to wielka sprawa dla całego planszówkowego światka. Pewien niesmak budzi jednak fakt przypisania sobie całej zasługi w zakresie wydania gry (a ‘między wierszami’ także jej zaprojektowania) przez Telewizję Polską.
Na pytanie redaktora Kurzajewskiego: “Skąd w ogóle pomysł na tę grę?”, Pani Bilińska odpowiada: “My staramy się jako telewizja, pełnić naszą misję […] Ta gra jest szóstym naszym dzieckiem”.
Hm. Trudno mi się doliczyć tej szóstki. O ile rozumiem, że za ‘dzieci’ TVP uważa gry tworzone na motywach popularnych seriali przez wydawnictwo Inte-gra (Alternatywy 4, Ojciec Mateusz, wkrótce także Zmiennicy), o tyle zaliczenie do nich gry Czas honoru: Operacja most III, wydanej przez Phalanx, budzi już wątpliwości. O tej grze również opowiadano w TVP (TVP Historia), lecz przynajmniej w programie znalazło się miejsce dla jej twórcy – Michała Ozona. Być może chodzi jeszcze o Kocham Cię, Polsko (Granna). Tak czy inaczej, 1989 żadnym ‘dzieckiem TVP’ nie jest.
Kolejne wypowiedzi Pani Bilińskiej również świadczą o przypisywaniu sobie samej idei stworzenia 1989, co – w świetle faktów – nie jest prawdą. Dla przypomnienia: autorami 1989: Dawn of Freedom są Amerykanie – Ted Torgerson i Jason Matthews. Gra pierwotnie ukazała się w Stanach Zjednoczonych w 2012 r., nakładem znanego wydawnictwa GMT. Historię o tym, jak to Amerykanie zafascynowali się historią Jesieni Ludów w Europie Środkowej i stworzyli dedykowaną planszówkę, też można ciekawie sprzedać telewidzom – co przeszkadzało w krótkim jej przedstawieniu?
Kolejna dziwna wypowiedź Pani Bilińskiej: “Produkt jest absolutnie limitowany, bo TVP wydała zaledwie 1000 egzemplarzy”. Patrząc od tej strony, 90% planszówek to edycje limitowane. Limitowane chłonnością rynku po prostu, bo liczba 1000-2000 egzemplarzy jest całkowicie standardową wielkością nakładu tego rodzaju produkcji. Stwierdzenie “TVP wydała” i całkowite pominięcie Wydawnictwa Bard Centrum Gier (wydawca i twórca polskiej wersji gry), nie wymaga komentarza. Chociaż nie – wymaga. Wystarczyło przecież jedno zdanie, które nie zajęłoby zbyt wiele cennego czasu antenowego TVP: ‘Telewizja Polska jest współwydawcą gry, razem z firmą Bard Centrum Gier, która przygotowała jej polską edycję”. Koniec.
Lepiej było jednak zgarnąć cała śmietankę dla siebie…
Cóż, widać, że w TVP wciąż jeszcze panują nawyki rodem ze starego ‘usroju’ 😉
Zastanawia mnie również bierność dr Sasanki z IPN w tej kwestii, który w temacie gier powinien orientować się lepiej i słówko o Bardzie wtrącić.
A może przesadzam? Może Wy nie widzicie w tych wypowiedziach niczego niestosownego?